Gebruikswaarde

De klassieke politieke economie maakt een veel duidelijker onderscheid tussen de ruil van goederen (voor geld) en de functie van het goed om menselijke behoeften te bevredigen. In de moderne economische wetenschap is dit onderscheid, zoals hiervoor is opgemerkt naar de achtergrond verdwenen.
Het onderscheid tussen gebruikswaarde en ruilwaarde is bijvoorbeeld heel prominent aanwezig in de marxistische waardetheorie.Gebruikswaarde is het vermogen van een goed om te voorzien in menselijke behoeften. Dat kunnen eerste levensbehoeften zijn of pure luxe-behoeften. En het doet er ook niet toe of het werkelijke behoeften zijn of vermeende, aangeprate.Ruilwaarde is de waarde van een goed in het ruilverkeer. Tegenwoordig dus de hoeveelheid geld die men eraan besteedt / wenst te besteden.De mate waarin goederen voortgebracht worden om te dienen als gebruikswaarde, of als product dat onmiddellijk geruild wordt tegen gebruikswaarden, of als product dat uitsluitend wordt gemaakt om geld op te brengen (produceren voor de markt) bepaalt (mede) de economische verhoudingen.
In de laat-negentiende eeuwse subjectivistische stromingen van de economie werd het onderscheid tussen gebruikswaarde en ruilwaarde ook nog duidelijk gemaakt.